Kolonoskopi İşlemi Nedir?
Kalın bağırsak, anüsten başlayarak ince bağırsağa kadar devam eden 1.5-2 metre kadar olan bağırsak kısmıdır. Kolonoskopi işlemi kalın bağırsağın içinin görüntülenmesine verilen isimdir. Bu işlem merkezimizde Olympus Smartage Video kolonoskopla yapılmaktadır.
Kolonoskopi Ne Zaman Gereklidir?
En çok 2 nedenle bu tetkik istenilmektedir;
1- Kalın bağırsak kanserinin erken tanısı ve önlenmesi için; eğer yaşınız 50'nin üzerindeyse her 5 senede bir kolonoskopi yaptırmalısınız. Kolonoskopiyle poliplerin bulunup çıkarılması ile kalın bağırsakta kanser gelişimi önlenebilmektedir.
2- Diğer hastalıkların tanısı için; doktorunuzun izah etmekte zorluk çektiği hastalık bulguları veya laboratuar anormallikleri varsa (izah edilemeyen karın ağrısı veya anormal kan testleri varsa) kolonoskopi istenilmektedir.
Kolonoskopi İncelemeye Nasıl Hazırlanılır?
İncelemenin yapılabilmesi için barsakların içinin boş ve temiz olması gereklidir bunun için 24 saat önceden bağırsaklar temizlenmeye başlanılır. İçi dışkılarla kirli bağırsakta inceleme ve değerlendirme yapılamaz. Temizlik işlemi bol miktarda saydam sıvılarla bağırsağın yıkanması ayrıca bağırsağı boşaltıcı ilaçların kullanımıyla olur. Kolonoskopi işleminden 24 saat önceden katı gıdaların alınması tamamen kesilmeli ve randevu zamanına kadar (eğer tıbbi sakıncası yoksa; kronik böbrek, ağır kalp ve karaciğer yetersizliği hastalıklarının varlığı gibi) minimum 8-10 litre kadar saydam sıvılar (et suyu, tavuk suyu, tanesiz çorbalar, kompostolar, gazozlar, saydam tortusuz meyve suları) tüketilmelidir (aşağıya bakınız). İncelemeye gelmeden bir gün önce akşam ve geleceğiniz günün sabahı bağırsakları boşaltıcı ilaç kullanmanız gereklidir. Randevuya geldiğinizde beraberinizde sizi eve bırakacak bir yakınınızın yanınızda olması iyi olur.
Eğer daha önceden kolonoskopi yapılmış ve polip çıkarılmışsa veya polip olduğu biliniyorsa; polipektomi işlemi gerekebileceğinden, kolonoskopi randevu tarihinden 5-7 gün kadar önceden aspirin, dispril, coraspin, heparin, coumadine gibi polipektomi işlemi sonrasında kanama nedeni olabilecek tüm ilaçlar tıbbi sakıncası yoksa alınmamalıdır.
Önceden olan kalp hastalığı nedeniyle size eğer kalp pili takıldıysa (peacemaker) bu durumunuzu kolonoskopi işleminden önce doktorunuza bildirmelisiniz.
İşlem Nasıl Yapılır?
- İncelemeden önce bazı hastalara rahatlaması için damar yoluyla sedatif etkili enjeksiyon verilebilir.
- Hasta inceleme sedyesine sol yan şekilde yatar. Sonra, kolonoskopi aleti makkatan ince barsak içine kadar ilerletilir.
- incelemeyi yapan doktorunuz bağırsak içinde gerek gördüğü yerlerden patolojik inceleme için örnekler alabilir, bu işlem çok kolay ve ağrısızdır.
- Doktorunuz eğer sizin için ileride daha büyük sorunlara neden olabilecek anormal bir lezyon, polip veya küçük boyutlu tümörler görürse bunları kolonoskopik inceleme sırasında çıkarır, bu işlemlerde ağrısızdır.
İşlemden Sonra Neler Olur?
Eve gittikten sonra evde 3-4 saat kadar istirahat etmeyi planlamalısınız. İşlemden sonra, o gün sizde gaz şikayeti olabilir, bu nedenle gaz yapan besinlerin alınmaması gereklidir. İstirahattan sonra normal diyetinize dönerek yemek yiyebilirsiniz. İşlemden sonra eğer patoloji laboratuarında incelenmesi için örnekler alınmışsa bunların sonuçlarının ne zaman çıkacağı hakkında doktorunuzdan bilgi almalısınız.
Bu İşlemin Faydaları Nelerdir?
Bu işlem doktorun kalın bağırsaktaki problemleri tanımasını kolaylaştırır. Bunlardan bazılarının; mesela kanserin eğer erkenden tanınırsa tedavisi kolaylaşır.
Bu İşlemin Riskleri Nelerdir?
- Kolonoskopla bağırsağın zarar görmesi
- Bağırsak içinde enfeksiyon yada kanama
- Alt karında inceleme sırasında hava verilmesine bağlı şişkinlik oluşması ve buna bağlı ağrı gelişimidir, bu ağrı siz gazı çıkarana kadar sürer.
Ne Zaman Doktorunuzu Aramalısınız?
Eğer şiddetli karın ağrısı olursa ve rektal kanama olursa veya ağrı ve daha önce olan şikayetler gittikçe kötüleşirse doktora haber vermelisiniz.
Kolonoskopi Hazırlık Formu
Kolonoskopik değerlendirme yapmadan önce hastanın bağırsaklarının iyice boşaltılması ve bağırsakların tertemiz olması gereklidir. Yoksa kolonoskopik değerlendirme yeterli fayda vermez, emekler boşa gider.
Bunun için size verilen randevu gününden önceki gün öğlen vakti saydam sıvı gıdalar alınmaya başlanılır, katı gıda alınması (ekmek, et, sebze, meyve) durdurulur. İnceleme saatine kadar toplam 8-10 litre kadar saydam sıvılar alınmalıdır. Bunlar; et suyu, tavuk suyu, süzgeçten geçirilmiş çorbalar, komposto suları, saydam meyve suları (elma ve ananas suyu gibi (marketlerde hazır poşetlerde satılmaktadır; eğer şeker hastalığınız yoksa veya bol sıvı almanıza engel başka bir hastalığınız yoksa (böbrek yetmezliği gibi) 4 litre elma, 4 litre de ananas suyu olmak üzere toplam 8 litre kadar) meyve suyu almanız diyete uyumu iyice kolaylaştıracaktır. Ayrıca açık çay ve ıhlamur, bol miktarda su, jöle de alabilirsiniz.
Bu bağırsak temizliği diyetinden başka ayrıca bağırsakları boşaltmak için X-M Solusyon (150 ML) adlı ilaçdan 2 KUTU alınmalı ve bu ilacın birisi inceleme gününden önceki günün akşamı saat 18.00’de 2.cisi ertesi sabah 08.00’de TAMAMI içilmelidir. Bu ilaç eğer portakal suyuna karıştırılıp içilirse içimi daha kolay olur. Adı verilen ilaç bazı hastalarda bulantı yapabilir. Bulantıyı önlemek için ilacı içmeden yarım saat önce, gerekiyorsa (hashas mideniz varsa) bir adet Metpamid tablet veya Emedur draje alınabilir.
İyi bir bağırsak temizliği ile değerlendirme ideal seviyede olur. İyi temizliğin kriteri, işlem öncesi tuvalete gidildiğinde temiz beyaz su geliyor olmasıdır.
"ONAM FORMU": Sizden bu işleme başlamadan önce kolonoskopiyi kendi isteğinizle yaptırdığınızı belgeleyen bir "ONAM(: rıza) FORMU" nu imzalamanız istenecektir.
